Początkowo za istotne uważano jedynie wybrane materialne zabytki kultury narodowej. Stopniowo zbiór obiektów uznawanych za godne zainteresowania poszerzał się o zespoły urbanistyczne i ruralistyczne, krajobrazy kulturowe, obiekty mniejszości etnicznych, religijnych oraz dzieła z mniej odległych czasowo epok, nie tylko dzieła artystyczne, lecz także z dziedziny sztuki użytkowej oraz obiekty przemysłu i techniki. Obecnie za dziedzictwo uznaje się też wartości niematerialne takie jak: tradycje, zwyczaje i rytuały, tradycyjną działalność produkcyjną, rolniczą czy artystyczną, historyczne funkcje miejsc, ich symbolikę oraz genius loci [Murzyn-Kupisz 2010].

Niematerialne dziedzictwo kulturowe obejmuje praktyki, reprezentacje, wyrażenia, wiedzę i umiejętności, a także związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzenie kulturowe, które społeczności, grupy, a w niektórych przypadkach jednostki uznają za część swojej kultury. Przykładami niematerialnego dziedzictwa są tradycje mówione, sztuki sceniczne, lokalna wiedza i tradycyjne umiejętności [UNESCO 2003].

Niematerialne dziedzictwo kulturowe to ustne tradycje i wyrażenia – takie jak epopeje, opowieści i opowiadania, sztuki sceniczne – w tym muzyka, piosenka, taniec, lalkarstwo i teatr, praktyki społeczne, rytuały i wydarzenia świąteczne, wiedza i praktyki dotyczące natury i wszechświata, przykładowo: folkmedycyna i astronomia ludowa oraz tradycyjne rzemiosło, a także miejsca i przestrzenie, w których mają miejsce wydarzenia o znaczeniu kulturalnym. Bardziej kategoryczna definicja jest nieco iluzoryczna. Niematerialne dziedzictwo kulturowe „to kultura, którą ludzie praktykują w ramach codziennego życia. Są to przekonania i perspektywy, efemeryczne przedstawienia i wydarzenia, które nie są materialnymi przedmiotami. Często określa się je jako „ducha” grupy kulturowej. Od strony „technicznej”, określenie „niematerialne dziedzictwo kulturowe” zostało wybrane ze względu na wiele trudności, z jakimi spotykali się pracownicy kultury i uczeni w kontekście międzynarodowym, porównawczym, przy użyciu i wykorzystywaniu takich terminów jak „folklor”, „dziedzictwo ustne”, „kultura tradycyjna”, „kultura ekspresyjna”, „styl życia”, „życie folklorystyczne”, „kultura etnograficzna”, „kultura wspólnotowa”, „obyczaje”, „żywe dziedzictwo kulturowe” czy „kultura popularna” [Kurin 2004].


Kurin, R. (2004). Safeguarding Intangible Cultural Heritage in the 2003 UNESCO Convention: a critical appraisal. Museum International, 56(1‐2), 66-77.
Murzyn-Kupisz, M. (2010). Podmioty na rynku dziedzictwa kulturowego. Studia Regionalne i Lokalne, 3(41), 61-80.
UNESCO (2003). Convention for the safeguarding of the intangible Cultural Heritage. Paris: UNESCO.